Bệnh Marek ở gà là gì? Có đặc điểm, triệu chứng ra sao? Nó có thực sự gây hại đến sức khỏe của đàn gà hay không? Cách phòng và chữa trị như thế nào cho hiệu quả nhanh nhất. Và giảm thiểu được tối đa mức độ thiệt hại về kinh tế cho người chăn nuôi? Dưới đây sẽ là những thông tin tổng hợp về nguyên nhân, triệu chứng, cách phòng và điều trị gà bị bệnh Marek.
Nội Dung
Nguyên nhân gây bệnh Marek ở gà
Bệnh Marek là loại bệnh ung thư truyền nhiễm do nhóm virus Herpes type B gây ra trên cơ thể gà. Sau khi xâm nhập, các virus này tồn tại mãi mãi trong cơ thể của gà bệnh. Và trở thành nguồn lây bệnh vô cùng đáng sợ cho các cá thể gà khác trong đàn.
Các virus Herpes sẽ tạo ra các khối U phát triển với tốc độ chóng mặt với kích thước có xu hướng lớn dần. Tập trung ở các bệnh phận như gan, phổi, thành ruột, thậm chí phát sinh cả ở bên ngoài da khiến cho gà bị rối loạn vận động
Thời điểm dễ mắc bệnh là thời kỳ đầu khi mới nhập gà từ trại giống hoặc máy ấp trứng. Thời gian ủ bệnh thường từ 3-4 tuần, phát bệnh trong khoảng 4-8 tuần. Và tỷ lệ gà chết có thể lên đến 80%.
Con đường lây lan của bệnh Marek
- Lây trực tiếp từ gà ốm sang gà khỏe qua đường hô hấp
- Lây qua thức ăn, nước uống, phân hay các dụng cụ chăn nuôi
Lưu ý: bệnh không lây truyền qua phôi và có thể lây lan trong không khí cách hàng km.
Triệu chứng của bệnh Marek
Có thể bệnh Marek ở gà là loại bệnh diễn ra âm thầm và phát triển bên trong các cơ quan nội tạng nên rất khó phát hiện. Các biểu hiện bên ngoài thì không mang tính chất điển hình mà thường diễn ra chung chung. khiến cho bệnh rất dễ nhầm lẫn với bệnh Gumboro, Newcastle, gà ủ rũ khiến cho nhiều người sử dụng cách trị bệnh gà ủ rũ để chữa trị. Chính vì thế mà hiệu quả đem lại cũng không cao.
Thường thì bệnh Marek sẽ có triệu chứng tùy theo từng thể như sau:
Gà bị liệt chân
- Dây thần kinh cơ đùi sưng quá to khiến cho gà không đi lại được
- Gà có biểu hiện ủ rũ, giảm ăn, bỏ ăn
Thể “Cổ điển và thể thần kinh
Ở thể này bệnh thường ít xuất hiện và có triệu chứng lâm sàng chủ yếu là liệt chân và cánh.
Thể “cấp tính”
Thể thường gặp nhất trên đàn gà làm cho sức khỏe tổng đàn bị suy yếu trầm trọng. Với triệu chứng biểu hiện như sau:
- Liệt chân, cánh, vẹo cổ, mắt mù do viêm
- Gà ốm yếu, suy nhược, đồng tử méo mó
- Tỷ lệ chết thường từ 10-25%
Bài đọc thêm: Gà bị chướng diều khô chân – nguyên nhân, cách khắc phục
Bệnh tích bệnh Marek gà
Bệnh khiến cho các tế bào lympho tăng sinh lớn thành các khối u ở tổ chức thần kinh ngoại biên, các cơ quan nội tạng, da và cơ. Cụ thể các tế bào Lympho thường xảy ra ở các cơ quan:
- Cơ quan sinh sản, đặc biệt là buồng trứng
- Gà có khối u Lympho thường ở: phổi, tim, màng treo ruột, thận, gan, lách, tuyến thượng thận, tuyến tụy, dạ dày, mắt, cơ vân và da
- Hệ thống dây thần kinh ngoại biên bị sưng phù khiến mất gân và dễ đứt.
Cách phòng bệnh Marek ở gà
Do virus bệnh Marek lây lan chủ yếu thông qua đường hô hấp, tiêu hóa và do gà tiếp xúc với phân có chứa mầm bệnh. Bên cạnh đó thời gian tồn tại của loại virus này là 6 tháng và đi xa trong không khí là 1km. Vì thể muốn phòng bệnh thì phải có một biện pháp hữu hiệu để ngăn chặn sự lây lan từ nơi này sang nơi khác.
- Khử trùng chuồng trại bằng Povidine hoặc Antivirus – FMB theo tỷ lệ 2 – 3ml/ lít nước phun ướt bề mặt và sử dụng vôi bột để tiêu diệt mầm bệnh
- Để trống chuồng khoảng nửa tháng trước khi thả lứa gà mới
- Phân độ tuổi của gà để nuôi riêng rẽ tránh bệnh lây lan gây thiệt hại nặng
- Tiêm phòng vacxin Marek ở gà khi bắt đầu nuôi gà. Có thể dùng vacxin Vaxxitek HVT + IBD đây là loại vecto sống có thể phòng được bệnh Marek và bệnh Gumboro trên gà. Tiêm ngay dưới da cho gà 1 ngày tuổi.
- Bổ sung thêm một số loại vitamin, điện giải, giải độc và cải thiện chất lượng thức ăn khi cần
- Sử dụng kháng sinh để kiểm soát các kế phát của bệnh ở dạng tiêu chảy, hô hấp hoặc hen.
Cách điều trị bệnh Marek ở gà
Hiện nay chưa có thuốc trị bệnh Marek ở gà triệt để. Mà thay vào đó chỉ là những cách phòng bệnh theo định kỳ mà thôi. Do bệnh bộc phát chủ yếu ở bên trong nên khi phát hiện bệnh thông qua những biểu hiện bên ngoài thì có thể việc chữa trị đã là quá muộn. Bởi lúc này các khối U bên trong đã phát triển mạnh mẽ. Và lan rộng ra hầu hết các cơ quan. Và cũng đã liệt toàn thân và không còn khả năng phục hồi.
Vì thế cách chữa trị tốt nhất khi phát hiện bệnh là cho gà bệnh cách ly ngay và càng xa càng tốt. Đối với gà đã chết hoặc sắp chết thì nên cho đi tiêu hủy ngay trong nhiệt độ trên 70 độ C thì khi đó virus Herpess mới chết. Tuyệt đối không chôn dưới đất vì virus vẫn có thể tồn tại trong nước và đất.
Bệnh Marek – loại bệnh truyền nhiễm có diễn biến phức tạp, có tỷ lệ tử vong cao và để lại mức thiệt hại nặng nề cho người chăn nuôi. Không những vậy, bệnh còn chưa có vacxin đặc trị. Vì thế, hãy có một biện pháp phòng bệnh hiệu quả để ngăn chặn tối đa cơ hội cho virus bệnh Marek phát sinh. Nếu gà mắc bệnh cần đưa ra biện pháp mạnh theo khuyến cáo của các chuyên gia. Để tránh bệnh lây lan sang nhiều khu vực chăn nuôi khác trở thành đại dịch rất khó để kiếm soát.
Xem thêm: Gà vảy cá – “mỹ kê triệu đô” khiến dân sành gà phát sốt